استیل 18/10 چیست؟
«استیل» یا همون فولاد ضدزنگ (Stainless Steel) یک آلیاژ فلزیه که پایهاش آهن و کربنه، و برای مقاوم شدن در برابر زنگزدگی، درصدی کروم (و بعضی وقتها نیکل، مولیبدن یا عناصر دیگه) بهش اضافه میکنن.
تفاوت استیلها معمولاً در این چند مورد هست:
1. ترکیب شیمیایی
کروم (Cr): اصلیترین عنصر برای ضدزنگ بودن. حداقل 10.5٪ لازمه.
نیکل (Ni): باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و ظاهر براقتر میشه.
مولیبدن (Mo): مقاومت در برابر اسیدها و آبنمک رو بالا میبره.
کربن (C): سختی و مقاومت مکانیکی رو تغییر میده.
2. خواص مکانیکی
بعضی استیلها خیلی سخت و محکماند (مثل استیلهای مارتنزیتی).
بعضیها نرمتر و شکلپذیرترند (مثل استیل آستنیتی).
3. مقاومت در برابر خوردگی
مثلاً استیل 304 برای استفاده عمومی عالیه.
استیل 316 چون مولیبدن داره، توی محیطهای دریایی و اسیدی خیلی بهتر دوام میاره.
4. قابلیت مغناطیسی
استیلهای فریتی و مارتنزیتی معمولاً جذب آهنربا میشن.
استیلهای آستنیتی (مثل 304 و 316) غیرمغناطیسی هستن.
5. کاربرد
استیل 304: ظروف آشپزخانه، لوازم خانگی، صنایع غذایی.
استیل 316: تجهیزات دریایی، پزشکی، شیمیایی.
استیل 430: ارزونتر، برای وسایل دکوری یا اجزای داخلی.
استیل ابزاری یا ضدسایش: برای تیغهها و ابزارهای برش.
استیل ۱۸/۱۰ در واقع یک اصطلاح رایج برای فولاد ضدزنگ (Stainless Steel) سری 304 است. این ترکیب بیشتر در ساخت ظروف آشپزخانه، سرویس قاشق و چنگال، لوازم پذیرایی و صنایع غذایی استفاده میشود.
جزئیات و مشخصات:
۱۸/۱۰ نشاندهنده ترکیب شیمیایی است:
۱۸٪ کروم (Cr) → خاصیت ضدزنگ و مقاومت در برابر اکسیداسیون.
۱۰٪ نیکل (Ni) → افزایش مقاومت در برابر خوردگی و براقیت بیشتر.
بقیه ترکیب: بیشتر آهن (Fe) و مقدار کمی کربن و عناصر دیگر.
خواص مهم:
مقاومت بالا در برابر زنگزدگی (بهویژه در تماس با آب و رطوبت).
سطح براق و زیبا، به همین دلیل برای قاشق و چنگال و ظروف لوکس استفاده میشود.
مقاومت مکانیکی مناسب در برابر فشار و ضربه.
بهداشتی و غیرواکنشی با مواد غذایی (طعم و بو منتقل نمیکند).
قابل شستشو در ماشین ظرفشویی و عمر طولانی.
مقایسه با انواع دیگر:
۱۸/۰ → ۱۸٪ کروم و بدون نیکل (ارزانتر ولی مقاومت کمتری به زنگزدگی دارد).
۱۸/۸ → رایجترین نوع در ظروف آشپزخانه (کمی نیکل کمتر نسبت به ۱۸/۱۰).
تفاوت استیل 18/10 و استیل 18/8 که معمولا در ساخت سینی و سوفله های پذیرایی به کار میرود در چیست؟
تفاوت استیل 18/10 و 18/8 به ترکیب درصد کروم (Cr) و نیکل (Ni) در آلیاژ استیل مربوط میشود. این اعداد نشاندهنده میزان درصد این دو عنصر در استیل ضد زنگ هستند:
-
عدد اول (18) = درصد کروم (Chromium)
-
عدد دوم (10 یا 8) = درصد نیکل (Nickel)
بنابراین:
-
استیل 18/10: 18٪ کروم، 10٪ نیکل
-
استیل 18/8: 18٪ کروم، 8٪ نیکل
جدول مقایسه استیل 18/10 و 18/8:
| ویژگی | استیل 18/10 | استیل 18/8 |
|---|---|---|
| میزان نیکل | بیشتر (10٪) | کمتر (8٪) |
| مقاومت در برابر زنگزدگی | بیشتر | کمی کمتر |
| براق بودن | بیشتر، سطح درخشانتر | کمتر |
| قیمت | گرانتر | ارزانتر |
| طول عمر | معمولاً بیشتر | کمی کمتر (بسته به شرایط استفاده) |
کاربرد:
هر دو نوع بسیار رایجاند و در تولید ظروف آشپزخانه (مثل قابلمه، قاشق و چنگال، کتری و…) استفاده میشوند. اما اگر به دنبال کیفیت بالاتر و دوام بیشتر هستید، استیل 18/10 گزینه بهتری است.
برای خرید سینی و سوفله های با استیل 18/10 می توانید در قسمت محصولات در سربرگ سایت ما محصول مورد نظرتون را انتخاب و ثبت سفارش کنید.
در صنعت فولاد ضد زنگ، شرکتهای متعددی دارای ظرفیت و شهرت بالا در تولید ورقهایی با گریدی مانند 18/10 (تقریباً معادل فولاد 304 / X5CrNi18‑10) هستند. در ادامه چند نمونه از کارخانهها و گروههای برجسته را معرفی میکنم:
برخی شرکتها و گروههای بزرگ در فولاد ضد زنگ
-
Outokumpu Oyj (فنلاند)
یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ضد زنگ در اروپا است و در تولید ورقها و محصولات تخت فعالیت دارد. -
Acerinox S.A. (اسپانیا)
گروهی بینالمللی با کارخانههایی در اروپا، آمریکا و سایر نقاط که در تولید ورق و محصولات تخت فولادی ضد زنگ فعال است. -
Jindal Stainless (هند)
از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ضد زنگ در هند است و محصولاتی شامل ورق، کویل و صفحات فولادی عرضه میکند. -
ThyssenKrupp (آلمان)
یکی از شرکتهای بزرگ چندملیتی صنعتی است که در شاخه فولاد نیز فعال است. -
ArcelorMittal
اگرچه تمرکز کلی آن بر فولاد عمومی است، اما در بخش فولادهای آلیاژی و ضد زنگ نیز فعالیت دارد.POSCO (کره جنوبی) -
یکی از تولیدکنندگان بزرگ فولاد در آسیا است و ظرفیت قابل توجهی در تولید فولاد آلیاژی و ضد زنگ دارد.
-
Baowu / گروه Baowu (چین)
بزرگترین تولیدکننده فولاد در چین، که زیرمجموعههایی در فولاد ضد زنگ نیز دارد. TISCO / Baosteel Desheng (چین) -
در چین به عنوان واحدهای خاص برای تولید ورقها و فولادهای تخت ضد زنگ شناخته میشوند.
-
شرکتهای چینی تخصصی در ورق 18/10
شرکتهایی مثل GNEE Steel که عرضهکننده ورق 18/8 و 18/10 هستند و تمرکز بر بازار ورقهای تخت دارند.
همچنین شرکتهای زیادی در چین در زمینه تولید ورق فولاد ضد زنگ با ترکیب 18/10 فعالیت میکنند. -
شرکتهای ایرانی و منطقهای محلی
در ایران نیز برخی کارخانههای فولاد و گروههای صنعتی ممکن است در تولید ورق استنلس استیل فعالیت داشته باشند — اما کمتر در اسناد بینالمللی مشهور هستند